جيئن ته سمارٽ گلاس ٽيڪنالاجي ڪافي عرصي کان مارڪيٽ ۾ موجود آهي، پر تازو ئي ميٽا جو سي اي او مارڪ زڪربرگ چيو آهي ته هاڻي سمارٽ فون جي خاتمي جو وقت اچي ويو آهي. هن اڳڪٿي سان ٽيڪنالاجي جي دنيا ۾ نئين بحثن کي جنم ڏنو آهي. ميٽا ۽ ايپل جهڙيون وڏيون ڪمپنيون اي آر (Augmented Reality) ويئريبلز تي وڏي سيڙپ ڪري رهيون آهن. جيڪڏهن اها تبديلي آئي، ته اسان جو ڊجيٽل دنيا سان جڙڻ جو طريقو مڪمل طور تي تبديل ٿي سگهي ٿو.
زڪربرگ جو چوڻ آهي ته 2030 تائين سمارٽ گلاس اسمارٽ فون کان وڌيڪ مشهور ٿي ويندا. هن جو خيال آهي ته ماڻهو پنهنجن فونن جو استعمال گهٽ ڪندا ۽ ويئريبلز تي وڌيڪ ڀاڙيندا. هن چيو، ”اهڙو وقت ايندو جڏهن توهان جو سمارٽ فون گهڻو ڪري وقت توهان جي کيسي ۾ رهندو.“ ان جو مطلب آهي ته هاڻي ماڻهو آسان ۽ سولا اختيار ڳوليندا.
گذريل لڳ ڀڳ 30 سالن کان سمارٽ فون اسان جي زندگين جو اهم حصو بڻجي چڪو آهي. اهي ڊوائيسز صرف ڪال ڪرڻ تائين محدود نه رهيا آهن، پر اهي مني ڪمپيوٽر ۾ تبديل ٿي ويا آهن. سمارٽ فونز تفريح کان وٺي اي ڪامرس تائين ڪيترين ئي انڊسٽريز کي تبديل ڪري ڇڏيو آهي.
پر هاڻي لڳي ٿو ته سمارٽ فون جو اثر گهٽجي رهيو آهي. نئين ٽيڪنالاجي ۽ صارفين جي بدلجندڙ ضرورتن اهڙن اختيارن لاءِ رستو کوليو آهي جيڪي وڌيڪ سهولتي ۽ ڪارائتا آهن. هاڻي هر وقت هڪ ڳري ڊوائيس گڏ رکڻ پراڻو لڳي سگهي ٿو، خاص طور تي جڏهن اسمارٽ گلاس هٿن کي آزاد رکڻ ڇڏيندا.
زڪربرگ اسمارٽ گلاس کي ”سمارٽ فون کان پوءِ جو ايندڙ وڏو پليٽ فارم“ سڏي ٿو. هن جو خيال آهي ته اهي ويئريبل ڊوائيس اسان جي روزاني زندگي ۾ آسانيءَ سان شامل ٿي ويندا ۽ اسڪرين جي ضرورت کي گهٽ ڪندا.
سمارٽ فون جي جاءِ تي ويئريبل ڊوائيسز جي ڳالهه گذريل سالن ۾ تيزيءَ سان وڌي آهي. 2021 ۾ شايع ٿيل هڪ ريسرچ پيپر ۾ نارٿن يونيورسٽي آف ملائيشيا جي ريسرچر هانگ جو لکي ٿو ته اي آر (Augmented Reality) سمارٽ چشمو سمارٽ فون وانگر هوندو، جنهن ۾ هڪ خاص آپريٽنگ سسٽم هوندو. هو چوي ٿو ته، ”يوزرز انهن ۾ وڊيو ايپس، گيم ايپس ۽ ٻيا سافٽ ويئر انسٽال ڪري سگهندا. اسمارٽ فون جي مقابلي ۾، اهي چشما ميپ نيويگيشن، تصويرون ڪڍڻ، وڊيو رڪارڊ ڪرڻ ۽ دوستن سان آواز ۽ حرڪتن ذريعي ڳالهائڻ جهڙا گهڻا ئي خاصيتون مهيا ڪري سگهندا.“
انٽيليجنٽ گلاس کي سمارٽ فون جو هڪ مضبوط مقابلو ڪندڙ سمجهيو وڃي ٿو. في الحال، انٽيليجنٽ گلاسز ترقي جي شروعاتي مرحلي ۾ آهن، تنهنڪري ان جا ڪجههِ اهم هارڊويئر ۽ ايپليڪيشن تي اڃا به ريسرچ ۽ تجربا جاري آهن. بهرحال، هن ٽيڪنالاجي جي ترقي تيزيءَ سان ٿي رهي آهي، ۽ ان جو مارڪيٽ پڻ مسلسل وڌي رهيو آهي. ماهر چون ٿا ته انٽيليجنٽ گلاسز لاءِ ڊيٽا ٽرانسميشن جي معيار تي وڌيڪ ڌيان ڏنو پيو وڃي. 5G سان گڏ، انٽيليجنٽ گلاسز جو تجربو ۽ اهميت تيزيءَ سان وڌندي.
سمارٽ گلاس ڪيترائي سهولتون ڏئي سگهن ٿا، جيئن ته اي آر انٽيگريشن جنهن سان ڄاڻ سڌي طرح توهان جي نظر اڳيان ظاهر ٿيندي. هي hands-free ڪنيڪٽوٽي هوندي، يعني ڊوائيس کي ڇهڻ کان سواءِ ڳالهائڻ ۽ ڊجيٽل اوزارن جو استعمال ٿي سگهندو. ان کان سواءِ، بغير هٿن جو استعمال ڪرڻ، ڊجيٽل ۽ جسماني دنيا جو بهتر هم آهنگي ٿي سگهي ٿو.
اي آر ۽ ويئريبل ٽيڪنالاجي تيزيءَ سان ترقي ڪري رهيون آهن. ميٽا ۽ ايپل جهڙيون ڪمپنيون سمارٽ گلاس کي عام ماڻهن تائين پهچائڻ لاءِ ضروري انفراسٽرڪچر تي وڏو سيڙپ ڪري رهيون آهن. ايپل جو ”ويزن پرو“ ان جو هڪ مثال آهي، جنهن ۾ شاندار ويز ولز ۽ هاءِ پرفارمنس ڪمپيوٽنگ جي جھلڪ ملي ٿي. انهن نون ٽيڪنالاجيز ۾ بهتر بيٽري شامل آهي، جنهن سان ڊگهي وقت تائين چارجنگ جي ضرورت ناهي. ننڍو ۽ هلڪو ڊيزائن هجڻ سبب هي پائڻ ۾ آرامده آهي.
سمارٽ گلاس اسان جي روزاني جي ڪمن کي تبديل ڪري سگهن ٿا. مثال طور، ريئل ٽائيم نيويگيشن ملندي، يعني هلندي هلندي رستي جي ڄاڻ ملندي. بغير ڌيان ڀٽڪائڻ جي اپڊيٽس جا نوٽيفڪيشن ملندا. پرسنل اسسٽنٽ موجود هوندو، جنهن سان شيڊولنگ ۽ ريمائنڊر جهڙيون سهولتون ريئل ٽائيم ۾ ملنديون.سوچيو، توهان ڪنهن شهر ۾ گهمي رهيا آهيو ۽ رستو سڌو توهان جي نظرن جي سامهون نظر اچي رهيو آهي. يا ڪنهن ميٽنگ جي ياد ڏياريندڙ اطلاع توهان کي بغير ڌيان ڀٽڪائڻ جي ملي وڃي. هي ٽيڪنالاجي ملٽي ٽاسڪنگ کي هڪ نئين وصف ڏئي سگهي ٿي.
سمارٽ گلاس جي ترقي ۾ ڪيتريون ئي ڪمپنيون اڳواڻي ڪري رهيون آهن. مائڪروسافٽ (هولولينس)، ميجڪ ليپ، گوگل، فيس بوڪ (آڪولس)، ووزڪس، ۽ نارٿ جهڙيون ڪمپنيون هن شعبي ۾ اهم ترقي ڪري رهيون آهن. اسمارٽ گلاس جي ڪجھِه مشهور ماڊلز ۾ ري-بين ميٽا اسمارٽ گلاس، سولوس ايئر گو 3، ووزڪس بليڊ 2، اوپو ايئر گلاس 3، ۽ ايڪسرئيل ايئر 2 الٽرا شامل آهن.
ان کان سواءِ، سمارٽ گلاس صحت جي شعبي ۾ به اهم سمجهيا وڃن ٿا. اهي نظر جي مسئلن سان متاثر ماڻهن لاءِ پڻ فائديمند ثابت ٿي رهيا آهن. آرٽيفيشل انٽيليجينس جي مدد سان اهي روزاني زندگي کي وڌيڪ آسان بڻائين ٿا.
جيتوڻيڪ سمارٽ گلاس جا امڪان پرڪشش آهن، پر ان جي سامهون ڪجهه وڏيون چئلينجز پڻ آهن. ماهر چون ٿا ته پرائيويسي جو مسئلو ڪافي سنجيده آهي. هر وقت ڪئمرا ۽ سينسرز آن هجڻ سان رازداري جو مسئلو ٿي سگهي ٿو.
شروعاتي مرحلي ۾ هي ٽيڪنالاجي مهانگي ٿي سگهي ٿي. سمارٽ فون جي عادت ڇڏڻ ۽ نئين پليٽ فارم کي اختيار ڪرڻ به ماڻهن لاءِ آسان نه هوندو. مارڪ زڪربرگ جو اسمارٽ گلاس جو خواب صرف هڪ خيال نه آهي. هي ٽيڪنالاجي جي اڳڀرائي جا قدم آهن. ميٽا ۽ ايپل جهڙيون ڪمپنيون هن تبديلي جي بنياد تيار ڪري رهيون آهن.
