حيدرآباد (رپورٽ: منير راڄڙ) شهيد الله بخش سومرو يونيورسٽي آف آرٽ، ڊيزائن ۽ هيريٽيج ڄامشورو ۾ عدالتي حڪمن ۽ هيڪ جي گھرجن باوجود ڪيترائي اهم عملدار مقرر نه ٿي سگھيا آهن، جڏهن ته ڊائريڪٽر انهانسمينٽ به اضافي چارج تي هلندڙ آهي. ان ڏس ۾ سنڌ جي يونيورسٽين ۾ قاعدن خلاف قدم کڻڻ جو سلسلو جاري آهي پر سنڌ حڪومت جي مجاز اختياريون قدم کڻڻ کان پاسو ڪري رهيون آهن. شهيد الله بخش سومرو يونيورسٽي آف آرٽ، ڊيزائن اينڊ هيريٽيج ڄامشورو جي ڪوالٽي انهانسمينٽ سيل جي ڊائريڪٽر جي اضافي چارج آرڪيٽيڪچر ڊپارٽمينٽ جي هڪ اسسٽنٽ پروفيسر کي ڏني وئي آهي جڏهن ته عدالت طرفان انتظامي عهدن تي ڪنهن به غير لاڳاپيل آفيسر کي مقرر نه ڪرڻ جا واضح حڪم جاري ڪيا ويا آهن. ٻئي طرف تحقيق جي اعليٰ آفيس جدت ۽ تجارتي ۽ معيار جي واڌاري وارو سيل مڪمل طور تي فعال نه ٿي سگهيو آهي ڇاڪاڻ ته ڊائريڪٽرن سميت ٻين اسٽاف جي ڀرتي نه ڪئي وئي آهي. يونيورسٽي انتظاميا هائير ايجوڪيشن ڪميشن جي پاليسي تي عمل ڪرڻ ۾ به ناڪام آهي. ھائير ايجوڪيشن ڪميشن پاران 19 جولاءِ 2023ع تي شھيد الله بخش سومرو يونيورسٽي آف آرٽ، ڊيزائن ۽ هيريٽيج ڄامشورو جي تصديق لاءِ انتظاميا کي خط لکيو ويو ھو جنھن ۾ ھائير ايجوڪيشن موجب شھيد الله بخش سومرو يونيورسٽي آف آرٽ، ڊيزائن ۽ هيريٽيج ڄامشورو جي تصديق جي حوالي سان هدايت ڪئي وئي ته تعليم واري وفاقي وزارت ۽ پيشيوراڻي تربيت پاڪستان 19 جولاءِ 2023ع تي سينٽر آف ايڪسيلنس ان آرٽس اينڊ ڊيزائن، مھراڻ يونيورسٽي آف انجنيئرنگ اينڊ ٽيڪنالاجي ڄامشورو کي ڊي نوٽيفائي ڪيو آھي. هيڪ جي تصديق ڪميٽي 19 جون 2023ع تي شهيد الله بخش سومرو يونيورسٽي آف آرٽ، ڊيزائن ۽ هيريٽيج ڄامشورو جو ذاتي طور معائنو ڪيو ته جيئن موجود سهولتون انفراسٽرڪچر، تعليمي سهولتن جو جائزو ورتو وڃي. ڪميٽي جي سفارشن جي بنياد تي مجاز اٿارٽي پاران شهيد الله بخش سومرو يونيورسٽي آف آرٽ ڊيزائن اينڊ هيريٽيج ڄامشورو کي 31 ڊسمبر 2024ع تائين اين او سي جاري ڪئي وئي ۽ هي اين او سي صرف انڊر گريجوئيٽ سطح جي هيٺين ڊگري پروگرامن لاءِ ڏني وئي آهي جنهن ۾ فائن آرٽس ڊپارٽمينٽ، ڪميونيڪيشن ڊيزائن ڊپارٽمينٽ، ٽيڪسٽائل ڊيزائن ڊپارٽمينٽ، سيرامڪ ڊيزائن ڊپارٽمينٽ، آرڪيٽيڪچر اينڊ پلاننگ ڊپارٽمينٽ شامل آهن. هيڪ مطابق يونيورسٽي جي اين او سي هيٺين شرطن کي پورو ڪرڻ سان مشروط آهي جنهن تحت يونيورسٽي کي هر شعبي ۾ هڪ پروفيسر ۽ هڪ ايسوسيئيٽ پروفيسر کي هيڪ جي تعليمي مقرري جي معيار مطابق ڇهن مهينن اندر ڀرتي ڪرڻو پوندو ۽ انهن جي جوائننگ رپورٽ هيڪ کي جمع ڪرائي ويندي. شاگردن جي تعليم ناقص فيڪلٽي جي ڪري متاثر نه ٿيندي ان لاءِ يونيورسٽي کي مناسب قابليت (ايم ايس/ ايم پي ايل) ۽ تجربي جي وزيٽنگ فيڪلٽي کي ڀرتي/ برقرار رکڻ جي ضرورت آهي. سڀني قانوني عهدن جهڙوڪ رجسٽرار، ڪنٽرولر امتحان، ڊائريڪٽر فنانس جي جلد کان جلد ڀرتي کي يقيني بڻايو وڃي ۽ انهن جي جوائننگ هائير ايجوڪيشن ڪميشن کي رپورٽون جمع ڪرايون وڃن. يونيورسٽي کي سڀني قانوني ادارن جي اجلاس ۾ شرڪت ڪرڻ گهرجي ته جيئن يونيورسٽي جي ضرورت آهي ۽ ايڇ سي ايڇ سي جي مطابق ان جي جوائننگ رپورٽ جمع ڪرائي ويندي. هيڪ مطابق يونيورسٽي کي لائبريري کي اپ گريڊ ڪرڻ جي ضرورت آهي. سڀني شعبن ۾ جديد ڪتاب خريد ڪرڻ لاءِ (1500 ڪتاب هر شعبي ۾) ۽ گهٽ ۾ گهٽ 1.00 جي امپيڪٽ فيڪٽر سان 15 بين القوامي معيار جي رسالن جي سبسڪرپشن کي يقيني بڻائڻ. ان کان علاوه لائبريري ۾ شاگردن لاءِ صفائي ۽ سازگار ماحول کي يقيني بڻايو ويندو. ڪوالٽي انھانسمينٽ سيل۽ او آر سي کي ايڇ اي سي معيار مطابق مضبوط ڪيو ويندو ۽ سڀني معياري شعبن جي حقيقي معنائن ۾ پابندي ڪئي ويندي. يونيورسٽي کي سڀني عملن کي پاڻمرادو ڪرڻ لاءِ ڪيمپس مينيجمينٽ سسٽم کي اختيار ڪرڻ گهرجي ۽ شاگردن، فيڪلٽي، انتظاميا، اسٽاڪ ۽ انوينٽري جا سڀ رڪارڊ پاڻمرادو هوندا. شاگردن لاءِ سپورٽ، ٽرانسپورٽيشن، ڪيفيٽريا ۽ ٻيون سهولتون فراهم ڪيون وينديون، سڀني ڪلاس رومز ۾ شاگردن لاءِ مناسب فرنيچر/فيڪچر، روشني، سي/پنڪ جون سهولتون فراهم ڪيون وينديون، يونيورسٽي جي فيڪلٽي ۽ شاگردن لاءِ سازگار ماحول ۽ ويھڻ جون سهولتون يقيني بڻايون وينديون، يونيورسٽي طرفان خاص حفاظتي پاليسيون ۽ ضابطن جو انتظام ڪيو ويندو، يونيورسٽي نومبر 2024ع تائين تعميري رپورٽ پيش ڪندي، اين او سي ۾ واڌ کان اڳ انسپيڪشن/ايڪريڊيشن ڪميٽي يونيورسٽي جو ٻيهر جائزو وٺندي. جيڪڏهن يونيورسٽي قومي تعليمي معيار حاصل ڪرڻ ۽ برقرار رکڻ جي پنهنجي صلاحيت ۽ عزم کي تسلي بخش ثابت ڪرڻ ۾ ناڪام ٿي وئي ته هيڪ ان جي منظوري / اين او سي کي واپس وٺي سگھندي. يونيورسٽي انتظاميا پاران اڃا تائين ڪنٽرولر امتحانن، ڊائريڪٽر فنانس سميت ٻين انتظامي عهدن سميت ايم ايس / ايم فل هولڊر ۽ تجربي جي وزيٽنگ فيڪلٽي کي ڀرتي ڪرڻ سميت ٻين ضرورتن کي پورو نه ڪيو ويو آهي. ٻئي طرف يونيورسٽي انتظاميا اڃا تائين پروفيسرن ۽ ايسوسيئيٽ پروفيسرز، وزيٽنگ فيڪلٽي، رجسٽرار، ڪنٽرولر امتحان، ڊائريڪٽر فنانس ۽ ٻين انتظامي عهدن تي ڀرتي جي گهرج پوري نه ڪئي آهي.
