سنڌ ۾ ثقافتي رانديون نظرانداز، ملاکڙا رڳو ميلن تائين محدود، ڪيترائي ملهه پهلوان حياتيون وڃائي ويٺا، ثقافت کاتي واهر نه ڪئي

عمرڪوٽ(رپورٽ: الياس ٿري) ٻاروتڻ کان جوڀن جواني تائين سنڌ جي ھر ڳوٺ ۽ واھڻ وستي ۾ کيڏيون ويندڙ تاريخي ۽ ثقافتي رانديون پنھنجو وجود وڃائي ويون ڳوٺن جا گرائونڊ چونڪ چوراھا ۽ اڱڻ اوطاقون تاريخي ثقافتي خوبصورتي کان خالي رھجي ويا ملھ ملاکڙا به صرف ميلن تائين محدود ثقافت کاتي سنڌ پاران راندين توڙي رانديگرن جي ڪا واھر نه ٿي سگھي ڪيترائي رانديگر بيمارين جي بسترن ڀيڙاٿي لاوارثي ۾ حياتيون وڃائي ويٺا تفصيلي رپورٽ موجب سنڌ جي خوبصورت ۽ حسين باغن ٻنين فصلن ۽ تھذيبي منظرن سان جڙيل شاھوڪار سنڌ جي ٻھراڙين ۽ ڳوٺن توڙي واھڻ وستين جي مالڪي ۽ وارثي نه ٿيڻ جي ڪري ھڪڙو حسين ۽ صحتمند پسمنظر رکندڙ سنڌ جو منظرنامون ئي مٽجي ويو آھي ھاڻڪٿي به سنڌ جي تاريخي راند ونجھ وٽيڪوڏيڪوڏي لڪ لڪوٽي اٽيڏڪرڀرچر نوکوڻي راند سميت ڪٿي به اھي تاريخي ثقافتي رانديون ٿيندي نظر نٿيون اچن جڏھن ته ملھ ملاکڙو جھڙي ثقافتي زور آزمائي واري صحتمند راند به رڳو تاريخي ثقافتي ميلن ملاکڙن جي مقرر ٻن يا ٽنڏھاڙن تائين محدود رھجي وئي آھي عملي طور تي مسلسل ۽ روزاني جي بنياد تي صبح توڙي شام واري وقت ۾ اھي رانديون ڪو زمانو ھيو جو ڳوٺن ۾ عام طور لازم حصي ۽ سرگرمي طور موجود ھونديون ھيون پر ھاڻ اھي رانديون بس ھڪڙو خواب بڻجي رھجي ويون آھن جڏھن ته ونجھ وٽي راند ته مڪمل طور بند ٿي وئي آھي ۽ ڪٿي به نه پئي کيڏي وڃي ساڳي ريت ڪوڏيڪوڏي راند به ھاڻ جھڙوڪر ورلي ۽ ڪڏھنڪڏھن گھڻي وقت بعد ڪٿي نظر اچي ٿي جڏھن ته ملھ پھلواني جا جلوا ڏيکاري مڃتا ماڻيندڙ ملھ پھلوان به آھستي آھستي مايوس ٿي خاموشي اختيار ڪنداٿا وڃن ۽ ملھ مقابلا مختلف ميلن جي موقعي تي ٿيندي نظر اچن ٿاٻئي طرف راندين جي ترقي ۽ بھتري لاء قائم اسپورٽس ۽ ثقافت کاتا ڪو خاص ڪردار ادا نه پيا ڪن ۽ ٻنھي کاتن جا مبينه طور ڪروڙن روپين جا فنڊز الائجي ڪٿي ۽ ڪيئن پيا استعمال ٿين ان بابت ڪو به پڇاڻوڪرڻ وارو ناھي