ملڪ ۾ وڌندڙ تشدد جو رجحان هاڻ هڪ وڏو سماجي مسئلو بڻجي ويو آهي، جيڪو ملڪ جي استحڪام ۽ ماڻهن جي زندگين تي شديد اثر وجهي رهيو آهي. سماج ۾ وڌندڙ عدم برداشت، سياسي ڇڪتاڻ، معاشي بحران، ۽ سماجي ناانصافيون هن رجحان کي وڌائڻ جا بنيادي ڪارڻ آهن. تشدد جا اثر نه رڳو ان عمل ۾ شامل ماڻهن تي پون ٿا، پر سڄي سماج تي انهن جو اثر گهرو ۽ گهڻو ڊگهي مدي تائين رهندڙ ٿئي ٿو. تشدد جي سڀ کان وڏي قيمت ماڻهن جي ذهني صحت ادا ڪري ٿي. تشدد سان ڀرپور ماحول ۾ رهندڙ ماڻهو ڊپ، خوف، ۽ بيچيني جو شڪار ٿي وڃن ٿا. ٻارن ۾ خاص طور تي اها صورتحال نفسياتي مسئلن جو سبب بڻجي ٿي. تشدد جا منظر ڏسڻ يا ان جو شڪار ٿيڻ ماڻهن ۾ ڊپريشن، ذهني انتشار، ۽ خود اعتمادي جي کوٽ پيدا ڪري ٿو. گڏوگڏ، اهڙا ماڻهو سماجي تعلقن کان پاسو ڪرڻ لڳن ٿا، جنهن سان سندن زندگيءَ ۾ اڪيلائي وڌي ٿي
تشدد جا اقتصادي اثر به تمام گهرا آهن. عدم تحفظ جي ڪري ڪاروبار ۽ سيڙپڪاري ۾ گهٽتائي ٿئي ٿي. جڏهن سماج ۾ تشدد جو رجحان وڌي ٿو، ته ان سان معيشت کي وڏو نقصان ٿئي ٿو، ڇو ته ماڻهو پنهنجي وسيلن ۽ پئسي کي سيڪيورٽي ۽ حفاظت تي خرچ ڪرڻ لڳن ٿا. گڏوگڏ، تشدد جي ڪري ملڪ ۾ بيروزگاري وڌي ٿي، ان کان علاوه، رياست کي قانون لاڳو ڪندڙ ادارن ۽ متاثر ٿيندڙ ماڻهن جي بحالي تي وڏا وسيلا خرچ ڪرڻا پون ٿا، جيڪي سماجي ترقيءَ لاءِ استعمال ٿي سگهن ٿا. تشدد جو نفسياتي اثر هر عمر جي ماڻهن تي پوي ٿو. خاص طور تي، نوجوان نسل هن صورتحال جو وڏو شڪار ٿئي ٿي. تشدد ماڻهن ۾ مايوسي، غيرمحفوظ ٿيڻ جو احساس، ۽ پنهنجي صلاحيتن تي عدم اعتماد پيدا ڪري ٿو. اهڙا ماڻهو پنهنجي زندگيءَ ۾ مثبت تبديليون آڻڻ بدران منفي روين جو شڪار ٿي وڃن ٿا. ان کان علاوه، سماج ۾ اهو رجحان وڌي ٿو ته ماڻهو پنهنجن مسئلن کي ڳالهين ذريعي حل ڪرڻ بدران زور ۽ زبردستيءَ جو سهارو وٺن ٿا.
تشدد کي ختم ڪرڻ لاءِ ضروري آهي ته ان جا بنيادي سبب ڳولي انهن جو حل ڪيو وڃي. تشدد جي واڌ ويجهه جي پٺيان ڪيترائي عنصر هوندا آهن، جيڪي فردن ۽ سماج ۾ عدم استحڪام پيدا ڪندا آهن. انهن سببن ۾ غربت ۽ بيروزگاري اهم سبب آهي. غربت ۽ بيروزگاري سماجي ويڳاڻپ ۽ مايوسي پيدا ڪري ٿي، جيڪا ماڻهن کي تشدد ڏانهن ڌڪي ٿي، ان کانسواءِ نسلي، مذهبي ۽ سماجي تعصب ماڻهوءَ کي ٻين خلاف تشدد تي اُڀاري ٿو. ان سان گڏ برداشت ۽ رواداري کي فروغ ڏيڻ لاءِ تعليمي نصاب ۾ امن، محبت، ۽ انسانيت جا سبق شامل ڪرڻ گهرجن. تعليمي ادارن کي اهڙو ماحول فراهم ڪرڻ گهرجي، جتي شاگرد مسئلن کي ڳالهين ذريعي حل ڪرڻ جي سکيا حاصل ڪن. قانون لاڳو ڪندڙ ادارن کي مضبوط ڪرڻ ضروري آهي ته جيئن تشدد ڪندڙن خلاف فوري ۽ سخت ڪارروائي ڪئي وڃي. ان سان ماڻهن ۾ خوف پيدا ٿيندو ۽ اهي اهڙن عملن کان پاسو ڪندا. بيروزگاري ۽ غربت جي خاتمي لاءِ رياست کي معاشي پاليسين ۾ سڌارا آڻڻ گهرجن. نوجوانن لاءِ نوڪري جا موقعا پيدا ڪرڻ ۽ ڪاروبار کي هٿي ڏيڻ سان تشدد ۾ گهٽتائي ٿي سگهي ٿي. ميڊيا کي گهرجي ته اهو سماج ۾ شعور اجاگر ڪرڻ لاءِ پنهنجو ڪردار ادا ڪري. اهڙا پروگرام ۽ مهم شروع ڪرڻ گهرجن، جيڪي ماڻهن ۾ برداشت ۽ امن جو جذبو پيدا ڪن. سماجي ادارن ۽ مذهبي اڳواڻن کي گهرجي ته هو تشدد جي خاتمي لاءِ گڏجي ڪم ڪن. مذهبي ۽ سماجي رهنما امن ۽ رواداري جا پيغام ماڻهن تائين پهچائي سگهن ٿا. پاڪستاني سماج ۾ تشدد جي خاتمي لاءِ ان جا سبب سمجهڻ ۽ انهن جو علاج ڳولڻ ضروري آهي. تعليم، قانون، ۽ سماجي سڌارن ذريعي ئي هڪ پرامن سماج قائم ڪري سگهجي ٿو. هر فرد کي پنهنجي حصي جو ڪردار ادا ڪرڻ گهرجي ته جيئن اسان جو سماج امن، محبت، ۽ خوشحاليءَ سان ڀرپور ٿي سگهي. تشدد کان پاڪ سماج ئي حقيقي ترقيءَ جو ضامن آهي.
